Το 776 π. Χ. , διεξάγονται οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαιότητας, θεσμός που κράτησε 1170 χρόνια μέχρι το 393 μ. Χ.  που καταργήθηκαν ως ειδωλολατρική τελετή από το βυζαντινό αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον 1ο.Η συμμετοχή των αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν ήταν ελεύθερη για όλους. Στους αγώνες αυτούς κατά την αρχαϊκή και κλασική εποχή, μόνο Έλληνες μπορούσαν να λάβουν μέρος.Στους Αγώνες η είσοδος γυναικών στο στάδιο ήταν απαγορευμένη και η τιμωρία για παράβαση ήταν η αυτόματη θανατική καταδίκη με κατακρημνισμό από το όρος Τυπαίο.  Μόνο η Καλλιπάτειρα, κόρη του Ολυμπιονίκη πυγμάχου Διαγόρα του Ρόδιου μπόρεσε να παρακολουθήσει τους αγώνες, χωρίς να καταδικαστεί.  Οι κριτές της έδειξαν επιείκεια, λόγω της "ολυμπιακής" καταγωγής. Το πρώτο Ολυμπιακό αγώνισμα ήταν ο δρόμος σταδίου, μια κούρσα 200 περίπου μέτρων (ένα στάδιο), που παρέμεινε και το μοναδικό αγώνισμα μέχρι το 724 π. Χ.  όταν προστέθηκε ο δίαυλος, αγώνας δρόμου 400 μέτρων (2 στάδια. ) Στους αγώνες δρόμου οι αθλητές έτρεχαν γυμνοί, θεσμός που καθιερώθηκε στους Ολυμπιακούς του 720 π. Χ. , όταν ένας δρομέας από τα Μέγαρα, ο Όρσιππος, κέρδισε τρέχοντας γυμνός, έχοντας χάσει το περίζωμά του κατά τη διάρκεια του αγώνα.  Το 720 π. Χ.  προστέθηκε άλλο ένα αγώνισμα δρόμου, ο δόλιχος, αγώνας αντοχής μεταξύ 3,5 και 4 χλμ.  Τα αγωνίσματα δρόμου ήρθε να συμπληρώσει το 520 π. Χ.  ο οπλίτης, αγώνας δρόμου 400 μέτρων με πανοπλία. Άλλα αθλήματα που προστέθηκαν σταδιακά είναι η πάλη, η πυγμή (πυγμαχία), το παγκράτιο (συνδυασμός πυγμαχίας και πάλης), οι αρματοδρομίες, οι ιππικοί αγώνες και το πένταθλο.  Τα αγωνίσματα του πεντάθλου ήταν το ακόντιο, ο δίσκος, το άλμα, ο δρόμος και η πάλη.  Τα τρία πρώτα διεξάγονταν στα πλαίσια του πεντάθλου ενώ τα άλλα δύο και ως ξεχωριστά αγωνίσματα.  Σύμφωνα με την παράδοση, το άθλημα του πεντάθλου καθιερώθηκε από τον Ιάσονα στους αγώνες των Αργοναυτών στη Λήμνο, για να τιμήσει το φίλο το Παλέα, που πήρε μέρος και στα πέντε αγωνίσματα, κερδίζοντας την πρώτη θέση στην πάλη και τη δεύτερη σε όλα τα υπόλοιπα.  Η διεξαγωγή του άλματος γινόταν με μουσική συνοδεία αυλού, που βοηθούσε τους αθλητές να αποκτήσουν ρυθμό στο τρέξιμοΟι αθλητές στην αρχαιότητα αγωνίζονταν για τη δόξα, μια και μοναδικό έπαθλο ήταν ένα στεφάνι από κλαδί αγριελιάς, από το ιερό δέντρο της Ολυμπίας. Ελλανοδίκες ονομάζονταν οι κριτές των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων και όχι μόνο. Ο όρος «ελλανοδίκες» θα πει «δικαστές των Ελλήνων». Ρόλος των κριτών ήταν η διασφάλιση της τήρησης των κανόνων. Είχαν επίσης το ιερό καθήκον να διατηρούν το επίπεδο και την κληρονομιά των Αγώνων. Απένειμαν, επίσης, τα βραβεία στους νικητές των αγωνισμάτων. Η εκεχειρία: Λίγους μήνες πριν την έναρξη των Αγώνων, προκηρυσσόταν η ιερή εκεχειρία: μια περίοδος ειρήνης κατά τη διάρκεια των Αγώνων. Μέσα σε αυτή την περίοδο οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις μεταξύ των πολιτειών σταματούσαν, ενώ αγγελιαφόροι (οι λεγόμενοι σπονδοφόροι) ταξίδευαν σε όλες τις πόλεις για να προτρέψουν τους πολίτες να καταθέσουν τα όπλα τους. Η εκεχειρία επέτρεπε στους αθλητές και στους θεατές να ταξιδέψουν με ασφάλεια στην Ολυμπία για τους Αγώνες.