Crucigrama
O galego de Ánxel Fole
1
Lamacento
2
[Terreo, lugar] onde dá o sol.
3
Así chaman ao roble no Bierzo occidental, no leste de Lugo e de Ourense. En Pacios da Serra, Quiroga, Manzaneda y Chau do Castro, E. Ourense rebolo é un carballo grande, rebola o pequeno, aínda mata
4
Medida de capacidade para grans, legumes, sementes etc., de valor moi variable segundo os lugares ou segundo o que se mida que pode ir dos doce aos vinte quilos, e que corresponde habitualmente a dous tegos.
5
Abertura longa e estreita nun corpo sólido, sen que chegue a dividirse totalmente.
6
(Asphodelus albus) Planta da familia das liliáceasde follas basais, talo ergueito e liso rematado nun conxunto de flores abrancazadas en forma de acio. Termo que non recolle o dicionario da RAG. Forma aceptada «abrótega» ou «abrótea».
7
Alto
8
(Fagus sylvatica) Árbore de grande altura da familia das fagáceas, de folla caduca, casca lisa de cor verde ou gris e madeira de cor clara moi apreciada en carpintaría. En castelán: haya
9
Arbusto da familia das ericáceas, que pode alcanzar un metro de altura, de follas perennes e lanceoladas e flores en acio de cor púrpura, rosácea ou branca, do que existen varias especies. Termo que non recolle o dic. da RAG. Forma aceptada: carpaza
10
Diminut. de amante. Queridito. Amoroso
11
Maneira de chamar ao chopo en Incio (Lugo).
12
Cría da vaca mentres é nova, máis ou menos ata que lle duran os dentes do leite.
13
Outra maneira de dicir ata. Termo non recollido no dicionario da RAG.
14
Eira
15
Así din árbore en Lugo.
1
Nogueira
2
Trampa para cazar paxaros que se coloca sobre un burato na terra e que consiste nunha caixa cunha tapa de dúas follas que se abren co peso da ave e se pechan ao caer nela.
3
(Taxus baccata) Árbore conífera da familia das taxáceas de ata quince metros de altura, con pólas moi mestas que nacen desde a base do tronco, follas aciculadas e coriáceas, e froitos en forma de bagas vermellas. En castelán: tejo
4
Choca pequena, campaíña de metal que se pendura ao pescozo das reses de gando e que levan tamén algunhas máscaras do Entroido.
5
Embutido feito co estómago ou co intestino groso do porco, enchido de costela de porco picada e adubada con allo, pemento e sal, e despois curado.
6
Miúdos do porco.
7
[Animal, persoa] facer ruído coa auga ou con outro líquido.
8
Embutido feito co intestino groso do porco a base de ósos, costela e carne picada e adubada con pemento, allo e loureiro.
9
Outra maneira de dicir paraíso. Termo que non recolle o dicionario da RAG
10
Cesto pequeno de vimbio con forma cadrada, que adoita levar un aro para colgalo do brazo.
11
Amieiro
12
Trampa para cazar animais pequenos, especialmente paxaros.
13
(Ilex aquifolium) Árbore silvestre da familia das aquifoláceas, de follas brillantes elípticas ou ovais, duras e con espiñas nos seus bordos, flores brancas. En castelán: acebo
14
(Rupicapra rupicapra) Mamífero ruminante salvaxe da familia dos bóvidos, de tamaño máis grande ca unha cabra, con cornos finos e revirados cara a atrás na punta. En castelán: rebeco
15
Pelleja. Termo que non recolle o dicionario da RAG.
16
Operación de matar o porco.
17
(Scolopax rusticola) Ave limícola da orde dos caradriformes, de peteiro longo e recto, pescozo e patas curtas, ás arredondadas, plumaxe de tons pardos, negros e amarelos no dorso. En castelán: chocha perdiz
1
Espiño
2
chocolate
3
Home máis vello dunha casa, cando xa é ancián, merecente do respecto dos demais membros da familia.
4
Clima
5
Porción de herba, palla, toxo etc., que se colle coa galleta dunha vez.
6
Valle pequeño (Incio).
7
Separar [unha persoa, animal ou cousa] doutra ou doutras coas que está, como unhas cabezas de gando doutras.
8
Nutria. Var. londre. (VSP)
9
Acerca de, a propósito de
10
Traballo, labor. Termo que non recolle o dicionario da RAG
11
Sonido
12
Burato no terreo para cazar animais, que se disimula con pólas e folla.
13
Cada unha das porcións de auga conxelada que caen cando neva.
14
Seda
15
Encher [un recipiente ou un lugar de almacenamento] por completo, mesmo por enriba dos seus bordos.
16
Castelán. Señor feudal.
17
Uncir. Termo que non recolle o dicionario da RAG.
18
Hogaza de pan que se compra en la tienda (Quiroga).
19
Raíz profunda que queda sen extraer ao arrincar unha moa, un dente ou unha árbore.
Só cun tractor e cadeas foi posible arrincar aquelas grosas raigañas.
1
Limpar as canles de rega de [un prado].
2
Producir ruído un carro u otra cosa que rueda o se mueve sobre petoutos.
3
Masa que se forma ao mesturarse auga con terra, follas etc.
4
Que lle gusta a noite ou é propio dela.
5
ínfimo, malo, pésimo
6
Parte do tronco que queda pegada á raíz, despois de cortar unha árbore ou arbusto.
7
Alacena.
8
Calzado de coiro con piso de madeira, que pode ser baixo ou ter forma de bota.
9
Pau ou vara con puño que se leva na man para apoiarse ao andar.
10
Curral, xeralmente de pequenas dimensións.
11
Parvo, que ten ou demostra pouca intelixencia.
12
Pau de toxo, uz, queiroa, xesta etc., medio queimado ou chamuscado, que queda no monte despois dun incendio.
13
Bullir, moverse, revolverse, ó agitarse una cosa, dar señales de vida algunos cuerpos y con tal rapidez, á veces, que parece tiemblan. Termo que non recolle o dicionario da RAG
1
Diversión buliciosa.
2
Sensación de calor moi intensa e dolorosa producida pola sede.
3
[Persoa] que amosa fachenda e ten un comportamento moi orgulloso.
4
Figurado: Rachar
5
Alcalde
6
Saco pequeno.
7
Figurado: malleira
8
Que non é amigo de traballar e que pasa o máis do tempo sen facer nada.
9
Macho da godalla.
10
Persoa que só di parvadas ou que repite sempre o mesmo, facéndose difícil de aturar.
11
Substancia que resulta da combinación de cloro e mercurio, moi velenosa e empregada en medicina como desinfectante.
12
Chaleco. V. xibó. Termo non recollido polo dicionario da RAG.
13
Facer que [unha cousa] sexa máis longa tirando dela.
14
Merlo
15
Dar unha tunda a [alguén].
16
[Burro] dar berros ou emitir a súa voz.
1
Feito ou dito que demostra pouca ou ningunha intelixencia
2
Así chaman á llantina de los niños no Incio (Lugo)
3
Restañar. Estancar o detener el curso de la sangre u otro líquido. Termo que non recolle o dicionario da RAG
4
(Sorbus domestica) Árbore da familia das rosáceas, con follas imparipinnadas e froito comestible en forma de pequena pera de cor amarela avermellada. En castelán: serbal
5
Dícese de lo que brilla y reluce como oro.
6
Suave ao tacto.
7
Teso, termo que non recolle o dicionario da RAG
8
Desexar con ansiedade.
9
(Fea.), parcería (Caa. Cab. Ced.) parcería.
10
Así chaman ás mulleres trapaceiras no Incio (Lugo)
11
Falar moito dicindo parvadas.
12
Cigarro. Termo que non recolle o dicionario da RAG
13
Froito da sorbeira.
14
Caer barbaña, chuvia miúda.
15
Figurado: Aquilo que atrae e seduce dunha persoa ou cousa.
16
Que contén ou conserva un certo grao de humidade
1
Estudo do desenvolvemento anormal dun organismo e das malformacións conxénitas.
2
Abrir moito [os ollos], con atención e agudeza pero non con sorpresa.
3
Cría da cabra cando xa deixou de mamar.
4
O fillo da cabra
5
Cesto con tapa no que adoitan levarse as provisións para unha viaxe, unha romaría etc. Por extensión: Comida que se leva na carabela.
6
Moverse dun lado para outro de maneira rápida e inquieta. Forma non académica
7
Elevación do terreo que bordea un río, camiño etc.
8
Gran cantidade de comida ou bebida.
9
Golpe de chuvia forte, abundante e de pouca duración.
10
Caxigo do castiñeiro
11
Cesto pequeno de vimbio con forma cadrada, que adoita levar un aro para colgalo do brazo.
12
Mollejón, piedra de amolar, redonda y colocada en un eje horizontal con agua, donde se moja a medida que da vueltas. Termo que non recolle o dicionario da RAG
13
Variación de zuna, sentimento en contra de algo ou de alguén.
14
Cría da vaca mentres é nova, máis ou menos ata que lle duran os dentes do leite.
1
Nogueira
2
Pataca
3
Lugar onde se gardan e se crían aves de curral, como o galo e a galiña.
4
lantina de los niños (Incio). Termo non recollido polo dicionario da RAG
5
Espinazo (Incio).
6
Facer aloumiños a [unha persoa ou animal] pasándolle suavemente a man pola pel.
7
Falar sen parar dicindo cousas sen importancia, pero con intención de amolar a alguén.
8
Faiado
9
Lo que escurre de las cuadras (Terra Chá). Termo que non recolle o dicionario da RAG.
10
Cambio. Se emplea sobre todo refiriéndose al tiempo. Ej.: Hai ... no tempo (Láncara).
11
Hablar alto entre sí varias personas, para llamar la atención de otras que forman grupo aparte. Termo que non recolle o dicionario da RAG
12
Romper [algo] totalmente dun golpe. Mancarse ao caer de fociños.
13
Pico cun burato no centro para o mango que se utiliza para picar en terreos pedregosos.
14
[Animal] subir por unha parede, árbore etc., axudándose das patas e agarrándose fortemente coas uñas.
15
Utensilio formado por un mango que ten nun dos seus extremos unha táboa perpendicular en forma de semicírculo e que se utiliza para xuntar as brasas ou a cinsa no forno, o gran na eira etc. Apeiro de labranza de pa larga e recta, usado para cavar.
16
Palabra, xesto, caricia etc., ditos ou feitos con moita tenrura.
1
Grandullón, persona desproporcionalmente alta y desgarbada. Termo que non recolle o RAG.
2
Emitir sons ou palabras incomprensibles en voz baixa, como mostra de enfado ou de protesta.
3
Findar, finalizar.
4
Escobajo, 2 art. Mordadiz.DEL LAT. BACA. Racimo de uvas. Dragonte, O Bierzo.(FrampasIII)
5
Facer perder de forma pasaxeira a [alguén] as facultades mentais pola acción das bebidas alcohólicas.
6
Sosiego (Incio).
7
Individuo afiliado a una secta secreta que estuvo formada por negros en la isla de Cuba. Termo que non recolle o RAG.
8
Ruta, itinerario de un viaje.
9
Castiñeiro
10
Relativo ou pertencente ao río.
11
Enjambre (Lemos; Láncara). Termo que non recolle o RAG.
12
Merlo
13
Oropéndola, en Barcia; oriol, en Rizal.
14
Figura intermedia entre o trobador e o xograr, que na literatura medieval galego-portuguesa, interpretaba as súas propias composicións e recibía unha paga a cambio
15
Cañada. Espacio entre dos montes o alturas poco distantes. Termo que non recolle o RAG
1
(Pisum arvense) Variedade de chícharo, de casulas moi tenras, que se comen cando as sementes aínda son pequenas
2
Herramienta de carpintero para machihembrar las piezas de madera (Fondo de Vila). (FrampasI) Termo non recollido no dicionario da RAG
3
A esencia, o que ten máis substancia dunha cousa.
4
Parte dun río, polo xeral preto das marxes, onde a auga vai máis lenta ou se detén
5
Uvas desprendidas do acio, que quedan soltas no fondo dun recipiente.
6
Valle pequeño (Incio). Termo non recollido no dicionario da RAG.
7
Quitar [algo] a unha persoa ou cousa.
8
Sensación de calor moi intensa e dolorosa producida pola sede.
9
Alimento dos animais.
10
Nó ou vulto que forman as articulacións dos dedos ao se dobraren. A mesma parte, tratándose da articulación do brazo co antebrazo.
11
(Pistacia terebinthus) Arbusto da familia das terebintáceas, de follas compostas e brillantes, flores de cor acastañada sen petalos e pequenos froitos en drupa
12
Que fai as cousas mal ou sen xeito.
13
Taberna, tienda donde se despachan bebidas al menudeo. Termo que non recolle o diccionario da RAG
14
Forma incorrecta de cear
|
Duplicar
Crear reto
Crear
crucigrama
Crear reto
