1
.
DIFICULTADES
E
LIMITACIÓNS
AO
DESENVOLVEMENTO
ECONÓMICO
O
desenvolvemento
económico
da
España
liberal
estivo
marcado
por
numerosas
,
tanto
físicas
e
técnicas
como
de
mentalidade
dos
grupos
sociais
dominantes
.
1
.
Obstáculos
e
:
dificultan
a
explotación
dos
recursos
existentes
,
elevando
o
prezo
dos
produtos
.
Entre
eles
destacan
:
a
disposición
compartimentada
do
que
dificulta
as
comunicacións
(
unha
alta
meseta
central
rodeada
de
montañas
)
,
ríos
pouco
navegables
,
deficiente
calidade
das
terras
,
escasas
materias
primas
e
fontes
de
enerxía
.
.
.
2
.
Escasas
transformacións
nos
sistemas
agrarios
:
a
falta
de
permitiu
o
mantemento
dunha
agricultura
tradicional
que
empregaba
grandes
cantidades
de
man
de
obra
(
aproximadamente
dous
terzos
da
poboación
activa
)
con
sistemas
de
cultivo
de
baixa
produtividade
.
Deste
xeito
,
a
agricultura
non
puido
actuar
como
motor
de
modernización
proporcionando
mercados
e
capitais
ao
resto
dos
sectores
económicos
,
tal
como
sucedeu
nos
países
europeos
máis
desenvolvidos
.
3
.
Reducida
capacidade
de
do
mercado
interior
:
os
baixos
ingresos
dos
campesiños
e
dos
obreiros
limitaban
a
súa
capacidade
de
compra
e
,
polo
tanto
,
os
niveis
de
produción
.
4
.
A
falta
dun
integrado
:
o
interior
de
España
era
eminentemente
agrícola
e
con
escasa
transformación
nunha
agricultura
comercial
,
o
que
repercutía
negativamente
na
instalación
de
industrias
agroalimentarias
.
Ademais
,
existía
unha
entre
os
centros
produtores
debido
á
lenta
modernización
dos
medios
de
transporte
.
5
.
Falta
de
dos
produtos
españois
:
os
altos
custos
de
produción
,
provocados
tanto
polos
obstáculos
e
naturais
como
pola
falta
de
renovación
e
especialización
,
fixeron
que
os
produtos
españois
non
puidesen
competir
no
mercado
mundial
e
obrigou
aos
empresarios
e
ás
autoridades
a
desenvolver
unha
política
,
reservándose
en
exclusiva
ao
mercado
interior
.
6
.
Despreocupación
polas
e
educativas
:
as
clases
dominantes
prestaron
escasa
atención
á
mellora
da
educación
e
da
investigación
,
o
que
orixinou
o
mantemento
de
altas
taxas
de
analfabetismo
e
unha
forte
dependencia
da
tecnoloxía
.
7
.
Escaseza
de
capitais
e
preferencia
por
inmobiliarios
ou
especuladores
(
Bolsa
,
débeda
pública
)
:
os
capitalistas
españois
realizaron
escasos
investimentos
produtivos
,
de
modo
que
foron
os
capitais
estranxeiros
os
que
dominaron
as
principais
actividades
produtoras
e
rendibles
do
país
.
8
.
Mentalidade
dos
empresarios
e
políticos
:
os
primeiros
intentando
asegurar
os
seus
beneficios
mediante
a
protección
do
para
as
súas
actividades
e
os
traballadores
,
en
vez
de
innovar
e
ser
competitivos
;
os
segundos
garantíndolles
o
seu
apoio
legal
.
Todos
isto
da
lugar
a
un
escaso
espírito
de
empresa
9
.
Escaso
espírito
de
empresa
:
a
maioría
dos
grupos
dominantes
gastaban
as
fortunas
máis
na
ostentación
e
o
luxo
que
nas
actividades
e
industriais
,
o
que
fixo
que
con
frecuencia
o
capital
fose
considerado
máis
como
un
factor
de
predominio
social
que
de
investimento
económico
.
10
.
Os
problemas
orixinados
pola
e
a
perda
do
mercado
colonial
americano
.